Η βρογχοσκόπηση είναι η διαδικασία με την οποία ο γιατρός εξετάζει την τραχεία και τους  βρόγχους, οι οποίοι είναι οι κύριες οδοί που μεταφέρουν αέρα στους πνεύμονες. Το ίνοβρογχοσκόπιο είναι η συνήθως χρησιμοποιούμενη συσκευή και αποτελείται από ένα λεπτό, εύκαμπτο, τηλεσκοπικό σωλήνα πάχους μολυβιού. Συνήθως, εισάγεται διά μέσου της μύτης.

Πότε απαιτείται η βρογχοσκόπηση;

• Σκίαση σε ακτινογραφία θώρακα που δεν υποχωρεί και αποδίδεται σε επαναλαμβανόμενες λοιμώξεις αναπνευστικού
• Αιμόπτυση (ποσότητα αίματος που προκύπτει μετά από βήχα)
• Συμπτώματα από το αναπνευστικό που δεν υποχωρούν με τη συνήθη φαρμακευτική αγωγή όπως επίμονος βήχας, δύσπνοια, συριγμό (σφύριγμα της αναπνοής), πολλές εκκρίσεις (φλέγματα), βράγχος φωνής.
• Αφαίρεση αντικειμένων που έχουν εισροφηθεί και φράσσουν τους αεραγωγούς.
• Όταν υπάρχει τραυματισμός, χημικά ή θερμικά εγκαύματα των πνευμόνων
• Σε υποψία πνευμονικού όγκου, λεμφαδενικών διογκώσεων.
• Επικουρικά στη διάγνωση διάμεσων πνευμονοπαθειών.
• Για την παρακολούθηση εξέλιξης καρκίνου του πνεύμονα ή ανταπόκρισης στη θεραπεία.
• Για θεραπευτικούς λόγους όπως η αφαίρεση εκκρίσεων, η εφαρμογή Laser και ηλεκτροκαυτηρίασης με διαθερμία.
• Για τοποθέτηση ενδοτραχειακού σωλήνα.

Πώς διενεργείται η βρογχοσκόπηση;

Το βράδυ προ της βρογχοσκόπησης ο ασθενής θα πρέπει να έχει σιτιστεί νωρίς και ελαφρά. Τη μέρα της βρογχοσκόπησης απαγορεύεται η κατανάλωση τροφής και υγρών προ της διαδικασίας. Επιτρέπεται να πάρει μόνο τα φάρμακά του με ελάχιστο νερό. Ο γιατρός προκαλεί μούδιασμα στο εσωτερικό της μύτης και στο πίσω μέρος του λαιμού, διά ψεκασμού με τοπικό αναισθητικό (ξυλοκαίνη). Αυτό μπορεί να κάνει τον εξεταζόμενο να νοιώσει κάπως δυσάρεστα λόγω της πικρής του γεύσης και της πρόκλησης βήχα, αίσθηση όμως που δε διαρκεί πέρα των 5 λεπτών. Άλλωστε, συνήθως χορηγείται και κάποιο κατασταλτικό ώστε να επέλθει υπνηλία και χαλάρωση στον ασθενή (μέθη) ώστε να ολοκληρωθεί απολύτως ανώδυνα η διαδικασία. Ο εξεταζόμενος συνδέεται με μόνιτορ ώστε να ελέγχονται οι καρδιακοί παλμοί και η περιεκτικότητα σε οξυγόνο του αίματος (κορεσμός) κατά τη διάρκεια της επέμβασης.

Ο βρογχοσκόπος μπορεί να λάβει ένα ή περισσότερα δείγματα από το εσωτερικό τοίχωμα της αναπνευστικής οδού , ανάλογα με τον σκοπό για τον οποίο γίνεται η εξέταση και τα ευρήματα που προκύπτουν κατά την διάρκειά της. Αυτή η λήψη δείγματος είναι ανώδυνη. Τα δείγματα αποστέλλονται στο εργαστήριο για παθολογανατομική, κυτταρολογική ή και μικροβιολογική εξέταση.

Η βρογχοσκόπηση αυτή καθαυτή συνήθως διαρκεί περίπου 20-30 λεπτά και γίνεται συνήθως σε εξωτερικούς ασθενείς, που εν συνεχεία παρακολουθούνται για λίγο σε θάλαμο ημερήσιας νοσηλεία. Ο ασθενής μετά τη βρογχοσκόπηση δεν επιτρέπεται να φάει ή να πιει οτιδήποτε για τις επόμενες 3 ώρες, μιας και τα φαρυγγικά τοιχώματα είναι ακόμα υπό την επίδραση του τοπικού αναισθητικού και κάτι τέτοιο θα μπορούσε να οδηγήσει σε εισρόφηση. Επίσης καλό θα ήταν ο ασθενής να μην οδηγήσει ή να προβεί σε άλλες εργασίες για ένα 24ωρο μέχρι να αποδράμει πλήρως η ελαφρά ζάλη που θα αισθάνεται λόγω της μέθης.

Παρενέργειες- Επιπλοκές

Σπάνια, η βρογχοσκόπηση μπορεί να προκαλέσει βλάβη στον πνεύμονα. Αυτό είναι πιο πιθανό να συμβεί εάν ληφθεί εξειδικευμένο δείγμα για βιοψία από τον πνευμονικό ιστό και μπορεί μερικές φορές να οδηγήσει στην «κατάρρευση» του πνεύμονα. Σοβαρές επιπλοκές συμβαίνουν σε λιγότερο από 1 στις 1000 βρογχοσκοπήσεις. Ούτως ή άλλως όμως η διαδικασία της βρογχοσκόπησης διενεργείται μόνο σε κλινικές- νοσοκομεία και όχι σε απλά ιατρεία, ώστε να υπάρχει πρόβλεψη για όλα τα ενδεχόμενα.

Οι πιο συνηθισμένες παρενέργειες είναι:

• Ερεθισμός ρινοφάρυγγα για ένα 24ωρο περίπου.
• Αίσθημα κούρασης ή υπνηλίας για λίγες ώρες μετά την ολοκλήρωση της βρογχοσκόπησης λόγω της μέθης.
• Τάση εμέτου κατά τον ψεκασμό με το τοπικό αναισθητικό που υποχωρεί άμεσα με τη χορήγηση αντιεμετικών φαρμάκων.
• Σε λήψη βιοψίας μπορεί να εμφανιστεί λίγο αίμα στα πτύελα αρκετές φορές την ίδια και την επόμενη ημέρα.